W dniu 14 lutego 2023 r. odbyło się kolejne posiedzenie rady miejskiej w Pionkach, na której obecnych było 14 z 15 radnych. W porządku obrad trzy projekty uchwał, w tym dwie dotyczące budżetu miasta na rok 2023. Regionalna Izba Obrachunkowa unieważniła w całości uchwałę w spr. Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2023-2036, która radni podjęli 28 grudnia 2022 r., a w stosunku do uchwały budżetowej na rok 2023, również podjętej w dn. 28 grudnia, wszczęła postępowanie nadzorcze w sprawie uznania za nieważną – uchwała nr 4.54.2023 oraz 4.55.2023 Kolegium Izby Obrachunkowej w Warszawie z dnia 31 stycznia 2023 r.
Radni, podczas sesji w dniu 14 lutego mieli naprawić błędne zapisy uchwały budżetowej, zgodnie z wytycznym RIO oraz na jej podstawie sporządzić i przyjąć uchwałę o WPF. Kolegium RIO wezwało bowiem radę miasta do naprawy we własnym zakresie naruszeń art. 212 ust. 1 pkt 3 i pkt 4, art. 214 pkt 1 w związku z art. 211 ust. 5, art. 222 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz.1634 z późn. zm.) oraz art. 26 ust. 4 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 261 z późn. zm.) do dnia 24 lutego 2023 r. poprzez zaplanowanie właściwych, co do tytułów i wartości, przychodów budżetu i źródeł finansowania deficytu oraz ustalenia zgodnie z prawem wysokości zaplanowanej w budżecie rezerwy celowej na zarządzanie kryzysowe, a także doprowadzenia do zgodności danych ujętych w załączniku do uchwały, dotyczących planowanych dotacji.
Pomimo wskazania błędów, jakie poczynili radni w dniu 28 grudnia podczas wprowadzania zmian do projektu budżetu na rok 2023 i do których RIO nakazało naprawę, radni miejscy: Wojciech Maślanek, Tomasz Łyżwa, Stanisław Pacan, Wioletta Grzywacz, Paweł Abramowicz, Anna Wierzycka, Iwona Wydmuch, Krzysztof Bińkowski i Paweł Kobylas uznali, iż podejmą kolejną próbę wprowadzenia zmian w budżecie na rok 2023. Zmiany dotyczyły wprowadzenia nowych zadań inwestycyjnych i nowych wydatków do budżetu ponownie finansowanych z tzw. wolnych środków, których wartość będzie znana dopiero po zakończeniu I kwartału obecnego roku, a więc na przełomie marzec/kwiecień 2023 r.
Wnioski radnych miejskich z dn. 14 lutego 2023 r. (zapis zgodny z przyjętą treścią):
- wniosek radnej Iwony Wydmuch w sprawie przesunięcia z wolnych środków kwoty 500.000 do działu 851 rozdziału 85195 § 6300 pod nazwą Zadanie rozbudowa i modernizacja Szpitala w Pionkach,
- wniosek radnego Wojciecha Maślanka w sprawie przesunięcia z wolnych środków kwoty 150.000 do działu 600 rozdziału 60016 § 6050 z przeznaczeniem na zadanie remont nawierzchni drogi oznaczonej jako działka nr 1464/176 oraz wykonanie remontu nawierzchni drogi oznaczonej jako działka 1464/141 i 1464/60 obecnie ulic Celulozy i Ciepłowniczej,
- wniosek radnej Wioletty Grzywacz w sprawie przesunięcia z wolnych środków kwoty 50.000 do działu 600 rozdziału 60016 § 6050 z przeznaczeniem na zadanie: budowa ul. Kościuszki zgodnie z wykonanym projektem,
- wniosek radnego Tomasza Łyżwy w sprawie wpisania do budżetu Miasta Pionki na 2023 rok finansowania inwestycji z wolnych środków kwoty 300.000 do działu 600 rozdziału 60016 § 6050 z przeznaczeniem na zadanie: budowa ul. Nowej zgodnie z wykonanym projektem,
- wniosek radnego Krzysztofa Bińkowskiego w sprawie wprowadzenia zmiany w uchwale budżetowej Gminy Miasta Pionki na 2023r. w postaci przesunięcia z wolnych środków kwoty 90.000 do działu 750 rozdziału 75075 § 4300 na zadanie: działalność Klubu Sportowego PROCH PIONKI.
Radni uznali, że mogą dokonać przesunięć w budżecie w wysokości ok. 1,09 mln zł z środków, które RIO uznało za „ewentualne do wykorzystania” po tym, gdy w grudniu rozdysponowali je na łączną kwotę ponad 3,5 mln zł. Kolegium RIO wyliczyło, że mogli dysponować zdecydowanie mniejszymi wartościami, gdyż ponad 2,4 mln zł na tym samym posiedzeniu przyjęli jako finansowanie deficytu za rok 2022. Wartość wolnych środków „do ewentualne do wykorzystania” były wskazaniem w celu uzmysłowienia radnym miejskim, że nie można rozdysponowywać dwa razy tych samych wartości. Niemniej podczas LXIII sesji dokonano powtórzenia wcześniej podjętych błędnych decyzji. Dodatkowo należy podkreślić, że w klasyfikacji budżetowej nie występuje paragraf dot. wolnych środków z których można byłoby przesuwać jakiekolwiek pieniądze. Prawidłowo należałoby wprowadzić nowe zadania do planu i wpisać źródło ich finansowania np. pochodzące z wolnych środków. Tak wprowadzone zapisy, zaproponowane przez radnych są w rachunkowości nieprawidłowe, o czym informowała skarbnik miasta podczas ich wprowadzania.
Konsekwencją tak skonstruowanej uchwały i niedoprowadzenia do usunięcia nieprawidłowości wskazanych przez organ nadzoru (Kolegium RIO), będzie podjęcie rozstrzygnięcia nadzorczego w trybie art. 12 ust. 2 i 3 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, czyli RIO orzeknie o nieważności przyjętej uchwały i sama ustali budżet miasta na rok 2023. Będzie to drugi przypadek w historii samorządu pionkowskiego w którym Regionalna Izba Obrachunkowa wyznaczy plan wydatków. Radni miejscy nie będą mogli już podejmować decyzji na co przeznaczone zostaną środki w budżecie, a tym samym ich rola zostanie sprowadzona do przyjmowania głównie uchwał tzw. obligatoryjnych, czyli przyjęcia prawa lokalnego na podstawie ustaw i rozporządzeń, jak np. przyjęta na LXIII sesji uchwała dot. ustalenia wysokości stawki za 1 km przebiegu pojazdu w związku z ponoszonymi kosztami przez rodziców (opiekunów) z tytułu dowozu dzieci, młodzieży i uczniów z niepełnosprawnościami do przedszkoli, szkół i innych placówek oświatowych w związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 22 grudnia 2022 r. zmieniającego wcześniejsze rozporządzenie w tej sprawie.
Podczas LXIII sesji radni miejscy podjęli również uchwałę dot. Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2023-2036 z autopoprawką i zmianami jakie wnieśli do uchwały budżetowej, czyli wnioskami jakie wnosili na sesji pomimo nakazu ze strony RIO o konieczności naprawy tejże uchwały według ustalonych przez Kolegium RIO wytycznych.
Jeżeli Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej, zgodnie ze wszczętym postępowaniem i brakiem reakcji radnych na naprawę we własnym zakresie naruszeń uchwały budżetowej uzna, iż do naprawy nie doszło w wyznaczonym terminie, obie podjęte przez Radę Miasta uchwały dot. budżetu przyjęte w dn. 14 lutego 2023 r. będą unieważnione i zostanie wprowadzony plan naprawczy budżetu, który niesie za sobą szereg konsekwencji. Radni miejscy zostali o nich poinformowali podczas sesji, ale również podczas wcześniejszych posiedzeń komisji rady, przez wiceburmistrz Kamilę Kaczorowską oraz skarbnik miasta Beatę Pietrus.
Posiedzenie Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej na którym zapadnie ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie uchwał budżetowych podjętych przez radnych miejskich z Pionek, odbędzie się najprawdopodobniej 28 lutego 2023 r.
